Kıdem ve İhbar Tazminatı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Kıdem tazminatı, çalıştıkları yerde bir yılı doldurmuş olan kişilerin emekli olması, evlenmeleri gibi çeşitli nedenlerden dolayı işten çıkarılmaları halinde işçiye tazminat ödenmesidir.
Bu durumda bir yıllık çalışmanın karşılığında en son alınan bir brüt maaş kadar tazminat ödenir. Bir yıllık sürecin ardından hesaplama gün hesabına göre yapılmakta olup, hesaplamaya eklenecek brüt maaş her yıl Ocak’ta belirlenen kıdem tazminatı tavanından yukarıda olamaz.
İhbar tazminatı: İş Kanununun 17. Maddesinde düzenlenen işçinin işten ayrılmadan öncesi işvereni haberdar ederek mağduriyeti önlemesine yönelik bir tazminat şeklidir. İki tarafın birbirine önceden haber vermesi gereken süre ihbar süresi adını alırken, gerekli bildirim yapmadan işten çıkan işçi veya işverenin işçiyi işten çıkarmasına yönelik ödediği bedele ihbar tazminatı adı verilir.
Kıdem Tazminatını Kimler Alabilir?
Kıdem tazminatı işçinin belirli durumlar nedeniyle işten çıkartılması halinde işverenin ödemek zorunda olduğu bir tutardır. İş Kanunu 24. Maddesine göre belirli durumlar nedeniyle işten çıkarılan kişiler kıdem tazminatı alabilir. Ancak kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için işçinin aynı şirkette en az bir yıllık süre boyunca çalışması lazımdır. Aşağıdaki durumlarda kıdem tazminatının ödenmesine karar verilir:
- Haklı bir sebebi bulunmamasına rağmen işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi
- Kadınlar evlenmeleri durumunda evlilik tarihinden sonra bir yıl içinde istifa ederek kıdem tazminatı alabilir.
- Erkekler askere giderek sülüs belgesini işverene göstermesi durumunda tazminat alabilirler
- Emeklilik halinde SGK emekli belgesi alınması halinde kıdem tazminatı alınabilir
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı hesaplaması yapılırken işe giriş tarihi, işten çıkış tarihi, aylık brüt ücret temel alınır. Bir seneden artan süreler içinde aynı oranlar üzerinden ödemeler gerçekleştirilir. Aynı zamanda kıdem tazminatı hesaplaması sırasında damga vergisi kesintisi de olur. Günümüzde kıdem tazminatı tavanı 8.651.62 liraya yükseltilmiştir. Kıdem tazminatı hesaplaması sırasında yemek ve yol parası, ikramiye ödemeleri gibi durumlarda ciddiye alınır.
İhbar Tazminatı Hesaplama
İhbar tazminatı hesaplama işlemi ise ihbar süresi tespitinden sonraki dönemde brüt maaş ve giydirilmiş maaş üzerinden yapılır. Örnek olarak son 30 günde brüt maaşı 3 bin TL olan 5 yıl boyunca aynı yerde çalışan bir çalışana 8 haftalık brüt ücreti kadar ihbar tazminatı ödenmesinin lazımdır.
